Tip:
Highlight text to annotate it
X
Stjörnufræðingar hafa notað Hubble geimsjónaukann til að spá fyrir um geimsamruna framtíðarinnar:
Risaárekstur Vetrarbrautarinnar og Andrómeduþokunnar
eftir um fjóra milljarða ára.
Í boði Geimvísindastofnunar Evrópu og NASA
Hubblecast þáttur 55: Árekstur risanna
Kynnir: Dr. J, einnig þekktur sem Dr. Joe Liske
Andrómeduþokan, sem er í 2,2 milljóna ljósára fjarlægð,
er nálægasta þyrilþokan við okkar eigin vetrarbraut.
Í um það bil öld hafa stjörnufræðingar vitað að hún stefnir í átt að okkur
en hvort vetrarbrautirnar tvær rækjust saman eða ekki,
eða svifu einfaldlega framhjá hvor annarri var óljóst.
Nú hefur hópur stjörnufræðinga notað Hubblessjónaukann til að varpa ljósi á þessa spurningu
með því að skoða hreyfingar stjarna í Andrómeduþokunni.
Við vildum finna út hvernig Andrómeda var að hreyfast í geimnum.
TIl þess að gera það mældum við staðsetningar stjarna í Andrómedu
miðað við vetrarbrautir í bakgrunni.
Árið 2002 voru þær á einum stað en árið 2010 hafði þeim hnikað lítillega til.
Og það gerði okkur kleift að mæla færslurnar yfir átta ára tímabil.
Hreyfingin er sáralítil og alls ekki augljós
jafnvel á hnífskörpum myndum Hubbles.
Með ítarlegri myndgreiningu sáust þessar örlitlu hreyfingar
sem vísindamennirnir gátu síðan yfirfært í framtíðina.
Út frá þessum niðurstöðum er loksins mögulegt að sýna
hvað hendir Vetrarbrautina okkar næstu átta milljarða ára
þegar vetrarbrautirnar nálgast hver aðra
og rekast loks á
og renna að lokum saman í eina, stærri sporvöluþoku með rauðleitum stjörnum.
Sólkerfið okkar ætti að lifa þennan risaárekstur af.
Ástæða þess að við teljum lítið henda sólkerfið í þessum árekstri
Vetrarbrautarinnar og Andrómedu, er að vetrarbrautir eru mestmegnis tómarúm.
Jafnvel þótt vetrarbrautin okkar og Andrómeduþokan
innihaldið hundruð milljarða stjarna, er mjög mikið bil á milli þeirra.
Svo ef tvær vetrarbrautir renna raunverulega saman
fara stjörnurnar í raun framhjá hvor annarri
og sáralítill möguleiki er á að tvær stjörnur rekist í raun og veru saman.
Svo líkurnar á því að sólkerfið okkar rekist á aðra stjörnu,
til dæmis úr Andrómeduþokunni þegar við rekumst á hana, eru hverfandi.
Ef lífið verður enn til staðar á jörðinni þegar þetta gerist, verða miklar breytingar á himninum.
Þær verða mjög hægar vegna þess að tíminn, á mælikvarða vetrarbrauta,
er mjög langur.
Þetta tekur milljónir ára en á svo löngum tíma
gæti fólk séð miklar breytingar.
Ef við hinkrum í fáeina milljarða ára verður Andrómeda risavaxin á himninum.
Hún verður álíka stór og Vetrarbrautin okkar vegna þess að hún verður mjög nálægt.
Og síðar, þegar vetrarbrautirnar renna saman,
munu leifar Vetrarbrautarinnar og Andrómedu
líta út eins og sporvöluþoka og við verðum innan í henni.
Svo Vetrarbrautin sem við sjáum á næturhimninum verður horfin og
í stað þessarar ljósslæðu kemur mun kúlulaga dreifing ljóss.
Og sólin, sem fæddist í Vetrarbrautinni fyrir næstum 5 milljörðum ára
endar ævi sína á nýrri braut, hluti af nýrri vetrarbraut.
Hubblecast er framleitt af ESA/Hubble í Stjörnustöð Evópulanda á suðurhveli í Þýskalandi.
Hubblessjónaukinn er alþjóðlegt samstarfsverkefni NASA og Geimvísindastofnunar Evrópu.
Handrit: ESA/Hubble. Þýðing: Sævar Helgi Bragason.
Fylgstu með Hubblessjónaukanum
Hubble Top100: Bestu ljósmyndir Hubblessjónaukans á iPad
Misstu ekki af
Nú þegar þú hefur fylgst með því nýjasta frá Hubble er tilvalið að fá nýjustu fréttir frá jörðinni líka!
Í ESOcast er sagt frá því helsta frá Stjörnustöð Evrópulanda á suðurhveli og öflugum sjónaukum þeirra
sem rannsaka himininn hátt í Andesfjöllum Chile
á besta stjörnuathugunarstað suðurhvels jarðar.