Tip:
Highlight text to annotate it
X
Þetta er strönd Mexíkóflóa,
talstöð 811.
Við verðum að koma böndum
á ástandið á svæðinu.
...sinna útkallinu.
Þegar litið er
á sögu mannkynsins
felast í henni tengsl tveggja
flóknustu kerfa á jörðinni:
Samfélags mannanna
og náttúrunnar.
Og hvort fólk hefur í raun lifað
í góðu jafnvægi í því tilliti.
Þegar svo er ekki,
hverfa þau á braut.
Þegar upp er staðið, þegar við
ræðum um það að bjarga umhverfinu,
er það villandi af því að
umhverfið stendur þetta af sér.
Við komumst ekki lífs af.
Eða við komumst lífs af í heimi sem
við viljum ekkert sérstaklega lifa í.
Lífhvolfið okkar er sjúkt.
Plánetan okkar hegðar sér
eins og sýkt lífvera.
Ef horft er á hana utan úr geimnum
sér maður öll þessi ljós
og ljós plánetunnar
eru ljós af mannavöldum
en þetta er líka næstum því eins
og að horfa á sýkta lífveru
með eins konar skorpu á henni.
Ég held ekki bara
að lífhvolfið sé í vanda,
ég veit að það er þannig.
Ég þarf bara að svipast um
í umhverfinu mínu.
Það sem ég heyri
í draumum mínum
er hróp kynslóða framtíðarinnar
aftur í tímann til okkar,
" hvað eruð þið að gera?
Sjáið þið það ekki? "
Við erum stödd
á þessari lykilstundu.
Við erum orðin leiðtogar líffræðilegs
samfélags okkar og stjórnum illa.
Við erum völd að eyðileggingu
á grunni lífkerfisins
sem ól okkur.
Og við styttum okkur
aldur á endanum.
Þegar við tortímum náttúrunni,
tortímumst við í leiðinni.
Ekki verður komist
undan þeirri ályktun.
Lífshjálparkerfi jarðarinnar
hafa skaðast.
Mannkynið er í hættu.
Getur þetta verið rétt?
Í þessari mynd leitum við til
óháðra sérfræðinga vegna mála
sem gætu verið mesta
verkefni okkar tíma:
Hrun vistkerfa plánetu okkar
og leit okkar að lausnum
til að skapa sjálfbæra framtíð.
Ef við leitum að orsö***
tortímingar þessarar plánetu,
hvers yrðum við vísari?
Við fyndum hnattræna siðmenningu,
afrakstur mannshugarins.
Hugar sem hefur þróast til að búa yfir
getu til að hugleiða gjörðir okkar
og íhuga tilvist okkar.
Hugar sem uppgötvar skammta-
eðlisfræði, kannar útgeiminn
og rannsakar erfðaefni okkar.
En auk undraverðra vitsmunalegra
og tæknilegra framfara,
sæjum við líka gríðarleg áhrif
á heimkynni okkar: plánetuna jörð.
Sjaldan er greint frá
vistfræðilegum hamförum.
En þegar fjallað er um þær, er þeim lýst
í fjölmiðlum sem einangruðum tilvikum.
En ef við tengjum
saman þessa atburði,
finnum við þá stærri sögu sem
þarf að segja. Sögu mannkyns.
Og ennfremur,
skilning allra í heiminum sem
tekur mið af því hver við erum
og ástand tengsla okkar við
þessa plánetu, einu heimkynni okkar.
Líf á jörðinni er mögulegt
aðeins vegna örfárra breytna
á tilteknum, afmörkuðum sviðum.
Sum þeirra eru greinilega
tengd umhverfinu.
STEPHEN HAWKlNG stærðfræði-
prófessor við Cambridge-háskóla
Jörðin hefur rétta hitastigið og
þrýstinginn til að hafa lifað með vatni.
Sköpun er alheimurinn.
Sköpun er allt sem fyrir augu ber
og trúlega margt sem er okkur hulið.
Trúlega meira sem er okkur hulið.
En það felst í því
hver við erum...
OREN LYONS verdunarsinni,
skjaldbökusamtökin, Onondaga þjóðríki
...og tengslunum,
þessum stórkostlega
lífsvef okkar hérna.
Plánetan jörð er
nógu langt frá sólinni
og hefur nóg af þessu andrúmslofti
sem er úr ákveðnum efnum
svo að meiri hiti verður hér
áfram en berst út í geiminn.
Og sólin hitar plánetuna
og þessi hiti berst út.
Og gastegundir í andrúmsloftinu
hafa alltaf lokað inni hluta hitans.
ANDY REVKIN höfundur og vísinda-
blaðamaður New York Times
Og þess vegna
erum við ekki ískúla.
Vísindamenn hafa borið saman ýmsar
plánetur sem fjarlægjast sólina
eins og Gullbráaráhrifin.
Það er sá of kaldi, of heiti
og sá sem er alveg mátulegur,
og svo vill til að við erum þar.
Fyrir 40 milljónum ára
varð til fruma...
PAUL HAWKEN rithöfundur,
umhverfissinni, sjálfstæður atv. rekandi
...og í henni var gen og þetta gen er
lykillinn að sérhverri annarri lífveru.
Og það undraverða
við mannslíkamann er
að í honum er 100 biljónir frumna
og 90% þeirra eru
ekki mannsfrumur.
Þær eru sveppir
og bakteríur, örverur.
Það sem gerir okkur mennsk
er ekki mennskt.
Í okkur býr því saga jarðarinnar,
niður í fyrstu frumuna
fyrir 40 milljónum öldum.
Og ef maður gæti sem snöggvast
stansað og fundið það sem
er að gerast í líkamanum,
eru sex kvaðrilljónir hluta
í gangi á sama tíma.
Það er sex með 24 núllum,
í gangi núna.
Núna, þegar þið sitjið í stólnum
og síðan næsta augnablik
hefur hundraðfalt meira
gerst innan 10 sekúndna
en í öllum stjörnunum,
plánetunum og smástirnunum
í hinum þekkta alheimi
í líkama ykkar og það kallast líf.
Hinn vitiborni maður
er ótrúlega ung tegund.
Við hugsum ekki um það,
en við erum það.
JANINE BENYUS
höfundur bókarinnar Biomimicry
Við komum mjög seint til sögunnar
á dagatali Jarðarinnar.
Ef dagatal jarðar,
þar sem það hófst 1. janúar
þá erum við í 31. desember.
Við höfum 15 mínútur fyrir
miðnætti 31. desember
og öll skráð saga hefur þotið
hjá síðastliðnar 60 sekúndur.
Kannski er besta lýsingin á því sem við
erum eins og Jared Diamond orðar það...
STUART PIMM prófessor
í vistfræði við Duke-háskólann
... þriðji simpansinn.
Það eru tvær tegundir
simpansa og svo við.
En á vissan hátt
erum við alveg einstök.
Og það augljósasta er sérstakur
hæfileiki okkar til verkfæragerðar,
sérstakur tjáskiptahæfileiki okkar.
Að eiga ítarlegar samræður
hvert við annað.
Í stórum dráttum
erum við hópur dýra...
PAOLO SOLERY arkitekt,
stofnandi Arcosanti
...dreifður tilviljanakennt
á plánetunni
myndum smám saman hópa
sem eru öflugri, stærri
og ráðast af miklu leyti
af tveimur höfuðeinkennum.
Annars vegar hentistefnu
og hins vegar græðgi.
Öll dýrin og grænmeti
eru tækifærissinnaðar skepnur.
Þau gera það sem þarf
til að komast lífs af.
Ég held að það hafi
verið mannshugurinn
sem raskaði jafnvægi okkar
ásamt öllu hinu í náttúrunni.
Það sorglega er
að það var mannshugurinn
sem var lykilinn
að lífsbjörg okkar.
DAVID SUZUKI vísindamaður,
umhverfisfræðingur
Þegar maður hugsar til þess að við
þróuðumst í Afríku fyrir 150 þús. árum,
og miðað við önnur dýr á sléttunum,
vorum við ekki upp á marga fiska.
Við vorum ekki mörg né stór,
ekki með sérstök skynfæri.
Það sem var lykillinn
að lífsbjörg okkar
og náði völdum á plánetunni,
var mannsheilinn.
En þar sem mannshugurinn
fann upp hugtakið framtíð,
erum við eina dýrið á plánetunni
sem gat séð
að við getum haft áhrif á framtíðina
með gjörðum okkar núna.
Við horfum fram á við,
lærum að vita hvar tækifærin eru,
hvar hætturnar eru og tö*** ákvarðanir
samkvæmt því til lífsbjargar.
Það var mjög snöll leið
til lífsbjargar hjá tegund okkar.
Ef mannshugurinn raskaði jafnvægi
okkar fyrir þúsundum ára,
hvað breyttist í nýliðinni sögu?
Á síðustu öld urðu áhrif okkar
á plánetuna Jörð miklu meiri.
Einn þáttur hefur birst sem hefur
ljáð okkur enn meiri tortímingarmátt,
hraðað firringu okkar
og valdið gríðarlegu tjóni á
loftslagi okkar og náttúrukerfum.
Grundvallartálsýn í heiminum er
sú að fólk sé aðskilið náttúrunni.
Veruleikinn er sá að við erum hluti
af náttúrunni. Við erum náttúran.
KENNY AUSUBEL
stofnandi Bioneers
Það er trúlega mesti
misskilningurinn í heiminum
sem veldur öllu þessu tjóni.
Ein ástæða þess af hverju fólk
á erfitt með að skilja það
að við erum tengd náttúrunni
og jafnvel skilja grundvallaratriði
þess að glöggva sig á vistkerfinu...
THOM HARTMANN höfunudur bókarinnar
The Last Hours of Ancient Sunlight
...er sú að á hún er í þversögn
við grunnhugsun í menningu okkar.
Menning okkar byggist
á þeirri grunnhugsun
að við séum æðsta
lífvera Jarðarinnar.
Að við séum aðskilin
öllum öðrum lífverum.
Að okkur hafi verið falin yfirráð
yfir öllum öðrum lífverum.
En jafnvel það að halda að við
séum aðskilin frá náttúrunni...
JAMES HILLMAN
sálfræðingur
...er eins konar hugsunarröskun.
Maður getur ekki verið
aðskilinn frá náttúrunni.
Það er athyglisvert
af hverju við höldum það.
Hvað gerist í huganum sem lætur okkur
álíta mennina aðskilda frá náttúrunni?
Þýðir það að hugurinn eða maðurinn
heldur að hann sé frjálsari núna?
Við lifum í miklu ójafnvægi
gagnvart plánetunni.
Og ekki bara gagnvart plánetunni.
Umfram plánetuna.
Séra JAMES PARKS MORTON
Kirkju St. John The Divine
Við erum komin langt út fyrir
plánetuna, við þjótum umhverfis Mars
og öll þessi könnun
sem er dásamleg.
En það hefur í raun ekki
áhrif á viðhorf okkar.
Viðhorf okkar byggist á eigingirni,
byggist á efnahagslegum
aðstæðum okkar,
byggist á stjórnmálum okkar.
Hvað hafa margar
ríkisstjórnir í heiminum
brugðist við umhverfis-
vandamálunum í raun?
Sárafáar.
Sannarlega ekki Bandaríkin.
Við lifum í umhverfi
sem er afrakstur mannsins
þar sem auðvelt er að álíta okkur
frábrugðin öðrum tegundum.
Við erum greind, búum til okkar
eigin bústað, þurfum ekki náttúruna.
Efnahagurinn skiptir mestu máli.
Og með því að einbeita
okkur að efnahagnum,
hygg ég að við höfum gleymt
þessum fornu sannindum.
Þessi fornu sannindi sem
tengdu okkur við náttúruna
og lét okkur skilja að
ef við misbjóðum náttúrunni,
gjöldum við fyrir það. Við verðum
að vera blíðari við náttúruna.
Við höfum gleymt þessari lexíu
og gjöldum fyrir hana núna.
Rofið mikla varð á 19. öld...
NATHAN GARDELS ritstjóri
New Perspectives Quarterly
... með gufuvélinni,
jarðefnaeldsneytistímanum,
iðnbyltingunni.
Það var mikið rof frá fyrri
lífsverum og lífstakti
sem endurnýjaði sig yfirleitt.
Eftir iðnbyltinguna var
náttúrunni breytt í auðlind
og sú auðlind var í stórum dráttum
álitin duga um allan aldur.
Þetta varð kveikjan að hugmyndinni
og hugtakinu að baki framförum
sem er takmarkalaus vöxtur,
takmarkalaus útþensla.
Af því alla mannkynssöguna
hafa mennirnir drjúgan
hluta mannkynssögunar
lifað á núverandi sólarljósi.
Sól féll á akra,
plöntur spruttu á ökrunum.
Plönturnar mynduðu sellulósa,
byggingarefni plantna.
Dýrin átu sellulósann,
við átum plönturnar.
Við átum dýrin, við klæddumst
fötin sem við gerðum úr þeim.
Við lifðum á núverandi sólarljósi.
THOM HARTMANN höfunudur bókarinnar
The Last Hours of Ancient Sunlight
Það voru matarbirgðir okkar,
klæðnaður,
við hituðum með við,
hitabirgðin okkar,
hún var ljósabirgðir okkar,
allt núverandi sólarljós.
Sólarljósið sem féll
á jörðina á ári,
var hámarksmagnið
sem við gátum nýtt.
Það var hámarksmagn orkunnar
sem við gátum nýtt.
Og frá fyrstu sönnunum
fyrir siðmenningu mannanna
fyrir 150 þúsund árum,
meira eða minna,
þar til fyrir nokkrum þúsundum árum,
lifðum við þannig.
Og íbúafjöldinn fór
aldrei yfir milljarð.
Og svo fórum við að uppgötva að
það voru vasar af jarðefnaeldsneyti
og fundum kol hér
og svolitla olíu þar.
Og smám saman á milli þess
og landbúnaðarbyltingarinnar,
fjölgaði íbúunum þar til
fyrsta milljarðinum var náð.
Fyrir árið 1800
1 milljarður
Og það tók okkur ekki 100 þúsund ár
að fara úr einum miljarði í tvo miljarði.
Annar milljarðurinn
tók okkur aðeins 130 ár.
Við urðum tveir milljarðar
árið 1930.
Þriðji milljarðurinn
tók aðeins 30 ár, 1960.
1960
3 milljarðar
Undravert. Þegar John Kennedy
var settur í embætti
voru helmingi færri menn
á jörðinni en núna.
Í nútímanum
6 milljarðar
Og ástæða þess
að við höfum getað
fjölgað okkur svona
í miklum mæli
er að við búum til mat
og föt og allt annað,
samgöngur.
Við gerum þetta allt
með þessu jarðefnaeldsneyti,
sem var geymt í jörðinni
fyrir 300-400 milljónum ára.
Og ef við þyrftum að lifa á núverandi
sólarljósi á ný, án tækninnar,
gæti plánetan ekki þolað meira en
hálfan milljarð eða milljarð manna.
Við lifum því á afar óvenjulegu
tímaskeiði í sögu plánetunnar...
WES JACKSON
forstjóri Landssamtaka
... hvað snertir aðgang tegunda
að orkurí*** koltvísýringi.
Við erum orðnir
góðir gullgerðarmenn.
Við getum breytt jarðefna-
koltvísýringi í lífmassa
og við höfum notað
stórmarkaðina,
samgöngukerfið,
til að láta það verða.
Hornsteinn kerfisins
sem við höfum
hvílir á
óendurnýjunarlegum, orkurí*** koltvísýr-
ingi sem kallast jarðefnaeldsneyti.
Vandinn er sá að of mörg okkar
notum of margar auðlindir of hratt.
RlCHARD HElNBERG
höfundur The Party's Over
Olían hefur gert
okkur það kleift.
Við notum olíuna til auka hraðann
við að nýta allar aðrar auðlindir,
allt frá gróðurmold til ferskvatns,
frá áli til sinks.
Olían er grunnurinn sem
við byggjum á...
JOSEPH TAlNTER höfundur
The collapse of Complex Societies
...til að viðhalda flóknum kerfum
og notum til að leysa vandamál.
Allt líf okkar er
eiginlega greitt niður.
Olía greiðir okkur niður.
Af því að olía
greiðir okkur niður,
þegar við kaupum eitthvað úti í búð
borgum við ekki fullt verð.
Við borgum ekki fullan kostnað þess
sem þurfti við að framleiða það.
Við fáum 800 milljarða dala á ári
að láni frá heiminum
til að fjármagna óhófsneyslu okkar
á því sem við framleiðum.
JAMES WOOLSEY varaformaður
B. A. Hamilton, yfirmaður ClA '93-'95
Og um þriðjungur þess,
tæplega 250 milljarðar á ári,
er vegna olíuinnflutnings.
Við fáum lán hjá öðrum þjóðum
með útgáfu skuldabréfa, ríkisvíxla,
rúmlega milljarð dala á dag,
alla vinnudaga,
til að fjármagna
olíuinnflutning okkar.
Olían veldur miklum skaða.
Hagfræðingar kalla það
"ytri áhrif",
af því þau eru utan við verðið
sem maður borgar við dæluna.
VIJAY VAITHEESWARAN
umhverfis talsmaður The Economist
Til dæmis hlutfall
barna með asma,
sem fer hækkandi
víða í Bandaríkjunum.
Súrt regn sem er vandamál
af völdum brennandi kola.
Ef maður lítur á nokkra þá þætti
sem stuðla að hnatthlýnun,
frá brennslu jarðefnaeldsneytis.
Og minnst hluta þess kostnaðar
við að halda hermönnum okkur
í Austurlöndum nær
til að gæta olíuauðlinda.
Kannski ekki allur sá
kostnaður en hluti hans
er greinilega niðurgreiðsla
sem fer í olíu.
Þegar við fórum að treysta
á jarðefnaeldsneytishringrás...
BROCK DOLMAN - Vatnsveitan,
Vestræn list og Vistfræði miðstöðin
...fórum við að byggja
á hringrás dauðans.
Og þegar við erum
háð þessari dauðahringrás
við að nýta þessar auðlindir,
fór atburðarás af stað
sem leiddi til vanda
nútímans á hnattvísu,
öðru nafni loftslagsbreyting
eða hnatthlýnun.
Við vitum ekki um framtíðina,
við vitum um fortíðina.
NATHAN GARDELS ritstjóri
New Perspectives Quarterly
Við vitum um fortíðina að hluta til
fyrir tilstilli grískrar goðafræði.
Hefnd guðanna
eða hefnd náttúrunnar.
Við sjáum það nú þegar
eftir 200 ára iðnaðarþróun.
Við vissum ekki hvað við skópum;
tjónið sem varð.
Við skynjum það.
Meðan við höldum áfram með tæknina,
jafnvel enn voldugri en áður,
höfum við eflt
nærveru mannsins í vistkerfinu.
Þess vegna getum við
valdið enn meira tjóni
með tækniyfirburðum
okkar en áður.
Við verðum að sýna
jafnvel enn meiri aðgát.
Meðan við sváfum á verðinum, bjuggum
við til einn mesta vanda mannkynsins.
Loftslagsbreytingar.
Hvað þýðir það þegar við skeytum
ekki um ógnarmagn af koltvísýringi
sem við losum út
í loftið og vatnið?
Hvað þýðir það þegar gjörðir
okkar hita andrúmsloftið
um nokkrar gráður?
Ástand sem hefur ekki
verið til í aldatug.
Á undanförnum árum
höfum við orðið vitni að
hæsta meðaltali hita
frá upphafi mælinga.
Breytingar um nokkrar gráður
á hita virðast kannski lítið
en það þurfti bara nokkrar gráður
til að bjarga okkur úr síðustu ísöld.
Og nokkrar gráður gætu skilið
okkur frá ógurlegum breytingum.
Helgin er framundan.
Veðrið og loftslagið komast
í fréttirnar á fleira en einu svæði.
Hræðilegur þurrkur
hefur þegar...
Við vitum lítið hvað loftslagið okkar
getur eða mun breytast í framtíðinni.
Mikil flóð hafa orðið
minnst 72 að bana
í Mið- og Austur-Evrópu
og Vestur-Rússlandi.
Mesta rigning frá upphafi
mælinga á lndlandi
olli versta flóði
í manna minnum.
Við vitum ekki hvað
breytingin gengur hratt yfir
né hvað gjörðir okkar
hafa mikil áhrif á hana.
Hitinn er plága í Chicago.
Lí*** var safnað saman í morgun.
Slökkviliðskmenn í S-Kaliforníu
berjast við nýkviknaða skógarelda.
Hitabylgjan er skollin á.
Jafnvel í Arizona.
Tennessee varð fyrir barðinu
á skelfilegum skýstrokkum.
New Orleans er ekki lengur örugg.
Það er svona einfalt og nöturlegt.
Helvíti og flóð,
sama daginn í dag, í borg
sem verður fyrir hamförum
sem eiga sér ekkert fordæmi.
Það er hvergi jafnljóst
og í New Orleans,
borg sem hýsir
núna flóttamenn.
20 fet af vatni
úr Pontchartrain-vatninu.
Ofbeldi, skortur,
örvilnun, sjúkdómahætta...
Getur það verið að
hnatthlýnun af mannavöldum
sé mesta blekking gagnvart
bandarísku þjóðinni í sögunni?
New Orleans, ágúst 2005
New Orleans, í nútímanum
Ein alvarlegasta afleiðing
gjörða okkar er hnatthlýnun
af völdum aukins
koltvísýringsmagns
eftir brennslu jarðefnaeldsneytis.
STEPHEN HAWKlNG stærðfræði-
prófessor við Cambridge-háskóla
Hættan er sú að hitastigshækkunin
geti orðið sjálfbær,
ef hún er ekki
þegar orðin það.
Þurrkur og eyðing skóglendis
draga úr því magni
sem koltvísýringur er endur-
unninn inn í andrúmsoftið.
Og hlýnun sjávar
gæti stuðlað að losun
koltvísyrings í miklum
mæli af hafsbotni.
Auk þess dregur bráðnun ísbreiðunnar
á Norður- og Suðurskautinu
úr magni sólarorkunnar
sem endurspeglast út í geim
og hækkar þannig
hitastigið enn frekar.
Við vitum ekki hvar hnatthlýnunin
stöðvast en í versta falli
yrði jörðin eins og
systurplánetan Venus,
með 250 stiga hita
og súrri rigningu.
Mannkynið gæti ekki komist
lífs af við þau skilyrði.
Jörðin er með náttúruleg
gróðurhúsaáhrif.
STEPHEN SCHNEIDER meðstjórnandi
Samtök umhverfisvísinda og stefnumála
Hjá okkur er í raun
15 gráðum heitara,
svo er vatnsuppgufun og koltvísýringi
og metani fyrir að þakka,
það sem við nefnum gróðurhúsa-
lofttegundir, sem loka hitann inni.
Það er góði kaflinn í sögunni.
Vandinn er sá að mennirnir
keppa við náttúruna.
Þegar við dælum úrgangi
inn í andrúmsloftið
eins og það væri
ómerkilegt ræsi,
bætum við við ónáttúrulegu magni
af gróðurhúsalofttegundum.
Aðallega koltvísýringi, metani,
efnum sem enginn hefur séð fyrr,
flúor og kolefni,
sem hafa líka áhrif á ósonlagið.
Og þegar þau byggjast upp
loka þau meiri hita inni.
Það er ekki umdeilt,
menn skilja það vel.
Við vitum að við höfum aukið
koltvísýringinn um 30-35%, metan 150%,
bætt við gastegundum sem hafa
aldrei verið til og jörðin hlýnar.
Allt þetta fer saman
og lætur jörðina hlýna,
ekki bara veruleiki heldur
áhyggjuefni fyrir framtíðina
því við höldum þessu áfram
í sívaxandi mæli.
Gögn sýna að gróðurhúsalofttegundir,
sérstaklega koltvísyringur...
DAVID ORR fundarstjóri
Framkvæmdaáætlun umhverfisrannsókna
... hefur ekki farið
upp fyrir 280 ppm
síðastliðin 650.000 ár.
Núna eru þær komnar
yfir 400 ppm,
nálægt því sem margir
vísindamenn telja óbætanlegt.
Þá missum við alla stjórn
á loftslaginu.
Og þegar við missum
stjórn á loftslaginu,
verða atburðir eins og
Katrina jafnvel reglan.
Ef við getum ekki
fljótlega snardregið úr
notkun okkar á jarðefnaeldsneyti,
þá liggur þetta ljóst fyrir.
Eftir að hafa aukið hitastigið
um eina gráðu hingað til,
aukum við það
um 5 gráður í viðbót.
Þá verður jörðin hlýrri en hún
hefur verið í tugi milljóna ára.
Sumir vísindamenn eru forviða á
því að í fjölmiðlum og á þinginu
heyrum við um fólk sem kveðst
ekki trúa að hnatthlýnun sé til...
STEPHEN SCHNElDER meðstjórnandi
Samtök umhverfisvísinda og stefnumála
...eins og hún væri trúarfyrirbæri
en ekki byggð á gögnum.
Og vísindamennirnir
líta á sönnunargögnin.
Vísindamennirnir eru
mjög mikið á einu máli...
PETER DEMENOCAL prófessor við
Lamont-Doherty jarðmælingastöð
...um grundvallaratriði
hnatthlýnunarinnar.
Hitnar jörðin?
Tvímælalaust.
Eiga mennirnir þátt í hlýnuninni?
Tvímælalaust.
Vísindamenn flestra þjóða
eru einhuga.
Það er engum vafa undirorpið.
Náttúrulegu breytingarnar,
hraði þeirra...
JIM HANSEN yfirmaður geimrannsókna-
stofnunar NASA Goddard
...eru hjóm hjá breytingunum
af mannavöldum
á andrúmsloftinu
og yfirborði jarðar.
Jim Hansen, yfirmaður
geimrannsókna hjá NASA,
skilaði nýlega mati sem byggðist
á rannsóknum liðins árs.
Og samkvæmt núverandi mati
hefur jörðin hitnað
um rúmlega 7/10
af einni gráðu á Celcíus.
Og ef við komum í veg
fyrir aukningu
koltvísýrings miðað við
það sem hann er núna,
hitnar jörðin samt
um hálfa gráðu á Celsíus.
Það dugir til að bræða
20% hafíssins á norðurpólnum.
Það dugir til að auka hraða
og lengja fellibyli um 50%.
Það dugir til að mynda sífrera
undir freðmýrinni á norðurpólnum.
Jafnvel nokkurra gráðu
breyting á meðaltalinu...
ANDY REVKIN höfundur og vísinda-
blaðamaður New York Times
...getur gjörbreytt aðstæðum
í sumum heimshlutum
þar sem áhrifin verða gríðarleg,
eins og á norðurpólnum.
Maður finnur á breiðunni sem við
stöndum á að hún brestur ögn meira.
Brestirnir heyrast trúlega
til þyrlnanna þarna.
Áhrif mannanna...
SHEILA WATT-CLOUTIER alþjóða
fundarstjóri lnuit pólhverfa landssamtaka
...einkum viðvíkjandi hnatthlýnun,
loftslagsbreytingum,
gerast fyrst og hraðast
á norðurpólnum.
Við erum farin að sjá ýmislegt
sem gerist jafnvel hraðar
en það sem vísindamenn
gáfu til kynna.
Í lok aldarinnar,
jafnvel á fáeinum áratugum,
verður allur ís horfinn
á norðurskautinu.
Loftslagsbreytingar...
SANDRA POSTEL yfirmaður
Alþjóða vatns-stefnumála verkefnis
... munu hafa gríðarmikil áhrif
á hringrás vatns á jörðinni.
Þær breyta úrkomumynstri.
Flóð og þurrkar verða
mjög líklega algengari.
Þær breyta næstum örugglega
flóð í ám allan ársins hring.
Miklar breytingar
verða á vatnsnotkun okkar.
Hnatthlýnun...
PETER DEMENOCAL prófessor við
Lamont-Doherty jarðmælingastöð
...eða loftslagsbreytingar tengdar
hnatthlýnun gera það að verkum
að þær auka enn á óvissuna.
Þær ógna mataröryggi,
til dæmis vatnsöryggi,
hækka sjávaryfirborð og hættuna
af völdum storma og fellibylja.
Allt það sem hefur fyrir
augu borið í fréttatímum.
Þetta snertir þjóðaröryggi
að því leyti að...
JAMES WOOLSEY varaformaður
B. A. Hamilton, yfirmaður ClA ' 93-' 95
... Flórída yrði fyrst illa úti rétt eins og
önnur strandsvæði í Bandaríkjunum.
Það sem meira máli skiptir er
að þetta snertir öryggi margra þjóða.
Bandaríkin 23 milljónir flýja heimili sín
Kína 144 milljónir
Í Hollandi 12 milljónir
Bangladesh 63 milljónir
Sameinuðu þjóðirnar áætla
að um miðja öldina
verði 150 milljónir
umhverfisflóttamanna
að meðaltali vegna
loftslagsbreytinga.
Í mínum huga er Katrina
forsmekkurinn af því sem bíður.
RAY ANDERSON
stofnandi lnterface lnc.
Ég held að það versta
sé enn eftir.
Hnatthlýnun er raunveruleg
og veldur tortímingu
og áhrif hennar eru meiri en
hægt er að gera sér grein fyrir.
Margt slæmt gerist
á mörgum stöðum.
Og jörðin verður illa úti
og mönnunum hefur ekki lærst
enn að breyta háttum sínum
og við erum sökudólgarnir.
Hnatthlýnun hefur vakið mikla
athygli okkar eins og vera ber.
En meðan kolefni hefur
safnast fyrir í andrúmsloftinu,
hefur það líka safnast
fyrir í hafinu.
Og eyðing skóga, jarðvegs,
eyðing votlendis
og fjölmörg önnur vandamál
hafa haldið áfram.
Við stöndum frammi
fyrir mörgum vandamálum
sem snerta lífið sjálft.
Við stöndum frammi fyrir þeim
vanda að hvert lífkerfi í lífhvolfinu
fari ört hnignandi.
PAUL HAWKEN rithöfundur,
umhverfissinni, sjálfstæður atv.rekandi
Enginn sérfræðingur hefur
andmælt þessari vísindagrein
undanfarin 20 ár opinberlega.
Lífkerfi eru kóralrif,
loftslag okkar byggist á þeim,
skógarnir, höfin, veitur,
vatn, skilyrði í jarðveginum,
líffræðileg fjölbreytni.
Þau halda áfram
og verða sérstakari.
En ekkert lífkerfi er stöðugt
eða tekur framförum.
Og þessi lífkerfi
eru grundvöllur lífsins.
Ég var í nefnd Sþ sem átti að
leggja mat á lífkerfi jarðarinnar,
4 ára rannsóknir, mestu rannsóknir
gerðar á lífkerfum heimsins.
1300 vísindamenn frá 71 landi.
DAVlD SUZUKl vísindamaður,
umhverfisfræðingur
Í mars 2005 komu
lokaskýrslurnar
og þar var skráð ógurleg
tortíming lífkerfanna
og þjónustan sem þau veita
okkur um heim allan.
Við verðum fyrst að viðurkenna
að plánetan er landamæralaus.
WES JACKSON
forstjóri Landssamtaka
Til dæmis berst gróðuráburður
og plágueyðir
sem er settur á akra
í efri miðvesturríkjunum
niður eftir Mississippi og
1800 km í burtu er dautt svæði.
Dautt sjávarsvæði
Flæði eiturefna frá landi til sjávar
Þegar um loftmengun ræðir
er engin undankoma.
TIM CARMICHAEL yfirmaður
Samtaka um hreint loft
Áhrifin geta verið frá höfuð-
verkjum, syfju, sinnuleysi,
til alvarlegra áhrifa, ekki aðeins
versnandi asma heldur orsökin.
Fólk talaði ekki um asma
fyrir fáeinum áratugum.
OMAR FREILLA yfirmaður
Green Worker Samvinnu
Núna get ég gengið inn
í kennslustofu
í grunnskóla og spurt krakkana:
"Hvað eru margir með asma? "
30% krakkanna í stofunni
lyfta upp hönd. Minnst 30%.
60% í sumum bekkjum.
Vandi steðjar að höfunum.
WALLACE J. NICHOLS vísindamaður
hjá Sjávarvarðveislu
Og niðurstaðan er sú að við
höfum tekið of mikið úr hafinu,
sett of mikið í hafið,
of mikil mengun,
og við eyðileggjum jaðar hafsins.
Nær 90% stórfiska hafa horfið...
SYLVlA EARLE sjávarfræðingur
hjá National Geographic Samtö***
...á hálfri öld og við leitum því
á dýpri mið, fjarri ströndum.
Vegna ofveiði og frákasts
fjarlægjum við milljónir,
ef ekki milljarða dýra
úr hafinu árlega.
Mörg þeirra verða ekki einu
sinni fæða fyrir menn.
Þau fara bara í súginn.
Við höfum sett í hafið
milljónir tonna af ýmsu
sem er ekki eðlilegt fyrir hafið,
og það skilar sér aftur
til okkar á skaðlegan hátt.
Í sumum fiskum
safnast þessi efni fyrir,
á borð við kvikasilfur,
þungmálmar af ýmsu tagi,
plágueyðarnir, gróðuráburður.
Fyrirtæki losa að jafngildi...
DlANE WlLSON höfundur
An Unreasonable Woman
...að minnsta kosti,
5 milljónir gallona á dag
af eiturefnum í flóann.
Allt frá bensíni til akrílnítríl
til kvikasilfurs og kopars,
hvaðeina. Það er til.
Mörg efnanna
sem eru orðin mjög algeng
í heiminum okkar núna...
DR. ANDREW WEIL yfirmaður
Sameinandi lækningar, Arizona-háskóla
...á borð við plastefni,
gerviliti, plágueyða,
eru ofarlega á lista efna
sem menn grunar
að valdi krabbameini,
ótímabærri öldrun
sem eykur hættuna á
þrálátum hrörnunarsjúkdómum.
Hugleiðum sumar af
þessum röskunum...
THE COLBORN forstjóri
The Endocrine Disruption Exchange
...eins og einhverfu,
athyglisröskun
krabbamein og sykursýki barna,
atferlisvandamál barna,
Parkinsonsveiki.
Þetta hefur jafnvel verið
tengt við Alsheimer.
Og síðan fá karlmenn
snemma krabbamein í eistu,
fjöldi karla fær krabbamein
í blöðruhálskirtli og konur í brjósti.
Listinn fer sívellt vaxandi.
Og þegar börn í móðurkviði
komast í tæri við efni,
getur það stuðlað að
uggvænlegum niðurstöðum.
Samfélögin sem verða verst
fyrir barðinu á mengun...
TIM CARMICHAEL yfirmaður
Samtaka um hreint loft
...þar sem mesta
eiturefnamengunin verður,
eru oft lágtekjusamfélög þeldökkra.
Þau eru losunarsvæði orkuvera
fyrir ruslabíla,
olíuhreinsunarstöðva,
alla úrgangslosun og hvaðeina
sem enginn annar vill sjá.
Hvort sem það er Suður-Bronx,
Louisiana, í Cancer Alley....
Fæða okkar er orðin það eitruð...
JEREMY JACKSON sjávarfræðingur
Scripps haffræði vísindastofnunar
...að við ættum að hafa
áhyggjur af því.
Það verður sífellt minna af því.
Sífellt óheilsusamlegra
verður að synda í hafinu.
Og allar þessar staðreyndir
eru auðskiljanlegar,
viðvörunarmerki
um miklu ógurlegri
hamfarir við sjónarrönd.
70 lönd í heiminum hafa ekki
lengur upprunalega skóga.
TZEPORAH BERMAN yfirmaður og
stofnandi Skógar-siðfræði fyrirtækisins
Hér er í Bandaríkjunum eru 95%
af elstu skógunum þegar horfnir.
Í mörgum tilfellum vaxa skógar ekki
aftur. Landinu er breytt í graslendi.
GLORIA FLORA yfirmaður
Áframhaldandi sjálfbær lausn
En við höfum séð frá
fyrstu hendi að regnskógarnir,
þegar þessi tré eru fjarlægð
koma þau ekki aftur.
Landið verður afar þurrt
og næringarhringrás þessara
trjáa er ekki lengur í lagi.
Hvert leiðir það til næst?
Eyðimarka.
Við höfum séð þeim fjölga
um heim allan.
Þar sem við höfum fjarlægt tré
meðfram jöðrum skrafþurra svæða
þar sem áður voru skógar.
Í mínum heimshluta
segi ég alltaf fólki:
WANGARl MAATHAl stofnandi Græna-
beltishreyfingar, Nobelsverðlaunahafi
Höggvum ekki tré
á ábyrgðarlausan hátt.
Tortímum ekki, einkum,
skógi vaxin fjöll.
Af því ef maður eyðileggur
skógana á þessum fjöllum
hætta árnar að flæða
og rigning verður óregluleg
og uppskeran bregst
og þið deyið úr hungri.
Vandinn er sá að fólk
tengir þetta ekki saman.
Vel yfir 30% jarðvegs
á plánetunni...
WES JACKSON
forstjóri Landssamtaka
...hafa flokkast
undir alvarlega eyðingu.
Jarðvegseyðing
Og landbúnaður eyðir jarðveginum
sem jafnast á við
óendurnýjanlega olíuauðlind.
Það sem við sjáum ekki
eða hugsum um
þegar við horfum á tré er:
ANDY LIPKIS forstjóri og
stofnandi Trjá-fólks
Hvert er magnið?
Hvað er mikið vatn í því?
Það reynist vera 57,000
gallon af vatni
í 10-12 þumlunga skyndiflóði.
Það gleypt í sig svo mikið vatn og
komið í veg fyrir að það renni burt,
fangað það í þessum svampi, hreinsað
það og skilað því aftur í veitinn.
Ef þetta eina tré er tekið
og flóð verður,
þá eyðist jarðvegur.
57 þúsund gallon hverfa
úr vatnsbirgðunum.
Þá flæðir vatnið,
skaðar fólk og samfélög,
og mengar loks hafið.
Við getum breytt
hafinu til frambúðar.
Heilbrigði hafsins
eins og við þekkjum það,
ræðst af því að sjórinn
við yfirborðið fari niður
á hafsbotninn
og hafið á botninum
fari upp að yfirborðinu.
JEREMY JACKSON sjávarfræðingur
Scripps haffræði vísindastofnunar
Við gætum hugsanlega
stöðvað þessa hringrás
með því að hita yfirborð
hafsins aðeins of mikið.
Og ef við gerum það...
Kyrrstaða sjávar
með öllu dauðu svæðin okkar, getum
við deytt allt líf í öllu yfirborði hafsins.
Og það er skelfileg tilhugsun.
Það gerðist síðast
í lok permtímabilsins
og meira en 95% allra
tegunda á jörðinni dóu út.
Staðreyndin er sú að vistkerfin
sem viðhalda lífi eru að bila.
Kerfi sem hafa þróast
um milljónir ára.
Sönnunargögnin eru núna ljós:
lðnmenningin hefur valdið
óbætanlegu tjóni
og áhrif okkar
verða bara hraðari.
Við höfum tapað síðustu 30 ár
í stríðinu við hnatthlýnun.
Spurningarnar vakna þá,
því sýnum við engin viðbrögð?
Hvaða öfl standa
í vegi fyrir breytingum?
Aðalgereyðingarvopnið
er hnattvæðing viðskiptalífsins.
KENNY AUSUBEL
stofnandi Bioneers
Græðgi hefur ævinlega
verið til í siðmenningunni
og það sem hefur gerst
með tilurð fyrirtækja
sem eru ráðandi stofnanir
á okkar tímum,
er að þau hafa fullkomnað
það sem kerfi.
Og það sem við stöndum
frammi fyrir í dag er
að það ríður gestgjafa okkar
að fullu, plánetunni.
Núna eiga vistkerfi,
skógar, vötn, fljót...
TOM LINZEY stjórnandi
Umhverfisvarnarlagasjóðs
...engan rétt. Þau eru eignir.
Það þýðir að þau má kaupa,
selja og eyðileggja.
Samkvæmt þessum lögum er maður
annað hvort eign eða manneskja.
Og það er alveg ljóst
að náttúran er eign.
Og ástæða þess að ógrynni
skjala eru til á bókasöfnum
um lausnir, sólarorku, hvernig
má framleiða mat á sjálfbæran máta,
um samgöngur, um breyttar
framleiðsluaðferðir
og búa til sjálfbært efnahagslíf
sem tekur tillit til plánetunnar...
Stöðvum þá sem
valda jarðeyðingu
...er sú að okkur skortir vald
til að gera þetta að lögum.
Af því stjórnarskráin gerir
fáeinum fyrirtækjum kleift
að taka ákvarðanir sem
ganga þvert á vilja meirihlutans.
Og okkur hefur mistekist
að koma á alvörulögum
af því okkur skortir valdið.
Við höfum sárafáa
ábyrga stjórnmálaleiðtoga.
MICHEL GELOBTER forstjóri
hjá Endurskilgreining framfara
Þeir taka mið af auði og peningum
og valdi fyrirtækjanna.
ExxonMobil, eitt olíufyrirtæki,
er meira virði en öll bílafyrirtæki
í gjörvöllum heiminum.
Það er stórt fyrirtæki.
Fólk segir:
"Því bregðast stjórnmálamenn
ekki við vanda plánetunnar? "
Af því þeir taka illu heilli
mið af æðra valdi.
Núna er æðra valdið
jarðefneldsneytisiðnaðurinn.
Þú berð ábyrgð á ritstjórn
Our Changing Planet
og sendir Hvíta húsinu uppkast.
Hvað gerðist?
Viðtal við Rick Piltz hjá vísindaáætlun á
bandarískum loftslagsbreytingum
Húm var send til baka
með mörgum breytingum,
handskrifuðum á blað.
af yfirmanni umhverfismála-
deildarinnar.
Og hver er yfirmaðurinn?
Phil Cooney.
Er hann vísindamaður?
Nei, hann er lögfræðingur.
Hann var málsvari hjá
amerísku jarðolíu stofnuninni
áður en hann fór í Hvíta húsið.
Fólk okkar hefur vaxandi grun um...
Pete V. Domenici
Þingmaður hægrisinnaðra
...að olíufyrirtækin nýti sér
núverandi markaðsaðstæður
til að maka krókinn.
Alls 33 milljarðir dala =
110 dalir á hverja manneskju
Viðvíkjandi loftslagsbreytingar
og umhverfismál...
DAVID ORR fundarstjóri
Framkvæmdaáætlun umhverfisrannsókna
... hefur pólitíska kerfið
brugðist okkur.
Það er ekki fyrst og fremst
tæknivandamál,
ekki einu sinni
vandi vegna almenningsálits.
Ef almenningur er spurður,
"viljið þið sólarorku,
viljið þið afkastamikil tæki,
viljið þið afkastamikla bíla? "
Yfirgnæfandi svar er "já. "
Það er brúin yfir þessa gjá
almenningsálitsins til opinberrar
stefnu. Það kallast "ríkisstjórn."
Þar er bresturinn.
Þessi brú er í niðurníðslu.
Á 7. og 8. áratugnum samþykktu
repúblikanar og demókratar í USA
mikilsverð umhverfislög.
Lög um umhverfisvernd,
lög um hreint loft,
lög um hreint vatn,
lög um tegundir í útrýmingarhættu.
Repúblikanar
og demókratar
tóku höndum saman.
Og núna er þetta kerfi brostið.
Og hluti vandans er sá,
eins og alkunna er,
að of miklir peningar
eru í pólitíska kerfinu.
Við þurfum að skilja að jafnvel
fólk eins og Jefferson sagði...
TOM LlNZEY stjórnandi
Umhverfisvarnarlagasjóðs
...að við verðum að sníða stjórnarskrána
eftir þörfum hverrar kynslóðar.
Höldum við að höfundar stjórnarskrár-
innar hafi vitað hvað hnatthlýnun er?
Eða eyðing skóga?
Eða gríðarlegt magn af eiturefnum
sem er losað út í andrúmsloftið
og í loftið okkar, vatnið,
land og jarðveg daglega.
Við þurfum að finna jafnvægi
milli fólksins og náttúrunnar.
Ein leiðin er sú að viðurkenna
að náttúran hefur líka réttindi.
Ég held að við verðum fyrst og fremst
að skilja í sambandi við efnahagskerfi...
HERMAN DALY prófessor við
Maryland-háskólann, fyrrum hagfræðingur
...okkar er að það er undirkerfi.
Og það er kerfi af stærra kerfi.
Stærra kerfið er lífhvolfið
og undirkerfið er efnahagslífið.
Vandinn felst vitanlega í því
að undirkerfið, efnahagslífið,
er gert fyrir gróða,
til að vaxa og þenjast út.
En móðurkerfið vex ekki.
Það er alltaf jafnstórt.
Meðan efnahagslífið vex,
raskar það lífhvolfinu
og það er grundvallarkostnaður.
Grundvallarkostnaður
efnahagsvaxtarins.
Það sem maður gefur upp á bátinn
í þenslu. Fórnar því sem var fyrir.
Hagfræðingar telja ekki með allt
sem náttúran gerir ókeypis fyrir okkur.
Sum tækni getur aldrei
leyst náttúruna af hólmi.
Til dæmis við frævun
allra blómstrandi plantna.
Hvað það kostaði okkur
að taka koltvísýring úr loftinu
og skila súrefni í það,
en náttúran sér um það ókeypis.
Leggja má gróft mat á hvað það kostaði
okkur að leysa náttúruna af hólmi.
DAVID SUZUKI vísindamaður,
umhverfisfræðingur
Constanza, fyrir nokkrum árum,
mat það svo að það kostaði
okkur 35 triljónir dala á ári
að gera það sem náttúran
gerir fyrir okkur ókeypis.
Til að setja það í samhengi,
ef allt árlegt efnahagslíf heimsins
á þeim tíma er lagt saman
er útkomina 18 triljónir dala.
18 trilljónir
Náttúran gerði tvöfalt
meira fyrir okkur
en efnahagslíf heimsins.
Og í brjálæði hefðbundinnar
hagfræði er þetta ekki jafnan.
Síðustu áratugina í viðskiptafræði
og MBA-námi þessara yfirmanna,
voru þeir þjálfaðir með það í huga
að viðskiptamarkmið þeirra er vöxtur,
eins og það væri markmið.
Það er ekki markmið. Það er aðferð.
STEPHEN SCHNEIDER meðstjórnandi
Samtök umhverfisvísinda og stefnumála
Við höfðum endaskipti
á markmiðum og aðferðum.
Ef við endurheimtum markmiðin,
lífsgæðin, sjást mótsagnirnar
því röng tegund af vexti
dregur úr lífsgæðum okkar
og við verðum
að endurheimta það.
Það þarf að endurhanna
iðnkerfið upp á nýtt.
Núna er magnið í iðnkerfinu
frá uppsrpettunni
til endanlegrar afurðar sem endar
í landfyllingu eða brennsluofni,
fyrir hvert vörubílahlass
af vöru með varanlegt glidi
eru framleidd 32
vörubílahlöss af úrgangi.
Og það er sláandi en satt.
Við höfum því kerfi
sem býr til úrgang.
Við getum ekki grafið upp jörðina
áfram og breytt henni í úrgang.
Í nútímavæddum heimi okkar
er vöxtur áfram markmið
margra fyrirtækja og yfirvalda
sem ganga á umhverfi okkar
vegna efnahagslegs ávinnings.
En hvað um okkur,
sem einstaklinga, neytendur?
Að hve miklu leyti eigum við
þátt í eyðingu lífhvolfsins?
Vandamálið felst ekki í tækni.
THOM HARTMANN höfunudur bókarinnar
The Last Hours of Ancient Sunlight
Vandamálið felst ekki
í of miklum koltvísýringi.
Vandamálið felst ekki
í hnatthlýnun.
Vandamálið felst ekki úrgangi.
Þetta er allt einkenni vandamálsins.
Vandamálið felst
í hugsunarhætti okkar.
Vandamálið er fyrst og
fremst menningarlegt.
Þessi sjúkdómur
býr í menningu okkar.
Við erum afsprengi 500 milljarða
dala auglýsinga á hverju ári.
Þegar barn fer í framhaldsskóla
eða vex úr grasi í skóla,
sem nemi á fyrsta ári, hefur það horft
á sjónvarp í mörg þúsund stundir.
Að meðaltali fjórar stundir
og einhverjar mínútur á dag.
Ein rannsókn leiddi í ljós að þau
gátu þekkt þúsund fyrirtækjamerki
en innan við tíu plöntur og dýr
sem eru í samfélagi þeirra.
Við erum ekki aðeins
orðin neytendur
heldur gríðarlega fáfróð
um skilyrði lífs okkar á jörðinni.
Bandaríkjamenn verja tíma
sínum í vinnu og eyðslu.
BETSY TAYLOR stofnandi
Miðstöð fyrir nýja ameríska drauminn
Mestallur tími okkar fer í það.
Bandaríkjamenn fara að meðaltali
5 sinnum í búðir á viku.
Á daginn verjum við tíma okkar í að
vinna til að eiga fyrir búðarferðunum.
Og það er vaxandi þreyta við
að halda við efnahagslífi heimsins,
að þurfa að keppa við náungann.
Meðan allt stækkar,
baðkar okkar, hús, bílar, mittismálið,
er tíminn á þrotum. Við eigum minna
af því sem við látum okkur annt um.
Í Bandaríkjunum er fólk
afar einangrað...
WADE DAVIS könnuður
hjá National Geographic Samtö***
...vegna gríðarlegrar
auðsöfnunar.
Bandaríkjamenn eyða meira
fé í að viðhalda grasflötum sínum
en það sem lndverjar
innheimta í sköttum.
Útgjöld okkar til varnarmála,
léttvægt hlutfall af landsframleiðslu,
eru meira en gjörvallt
efnahagslíf Ástrala.
Auðurinn deyfir okkur svo mikið
að við gleymum lifnaðarháttum annarra
og hvernig meirihluti
heimsins lítur út.
Ég myndi segja að við værum
núna, sem siðmenning...
NATHAN GARDELS ritstjóri
New Perspectives Quarterly
Neysluhyggja er leiðandi hugmyndafræði.
Jafnvel neytendalýðræði.
Neytendalýðræði í þeim skilningi
að hvaða ríkisstjórn sem er,
hvort sem það er Kínastjórn,
Bandaríkjastjórn,
verður að láta fólkið fá það sem
það vill þegar það vill, núna.
Og fólk vill neytendavörur.
Þegar verslunarvörur
verða menningartákn,
hvort sem það er farsími í sveitahéraði
í Kína eða sportbíll í Malibu,
fær ekkert stöðvað það.
Breyta þarf því sem fólk sækist
eftir til að nálgast rót vandans.
Fólk hefur trú á vali og það felur
í sér neysluhyggju fyrir flesta.
Það er ekkert spennandi við
að reyna að bjarga plánetunni
með því að segja fólki að það taki
rangar ákvarðanir. Það gengur ekki.
Fjórir, þrír, tveir, einn!
Betri kaup
Það verður að breyta hugmyndinni
að baki takmarkalausri þenslu.
Í stuttu máli,
úr efnishyggju til velferðar.
Þetta er menningarleg breyting.
Við erum mannleg og höfum
alltaf haft efnislegar langanir.
Efnishyggja er hluti af því
hvernig við skilgreinum okkur.
BETSY TAYLOR stofnandi
Miðstöð fyrir nýja ameríska drauminn
Neysla er ekki slæm, heldur
er hún komin úr öllu jafnvægi.
Fjölmiðlar eru í raun verkfærið...
JERRY MANDER yfirmaður Alþjóða-
vettvangs fyrir alheimssameiningu
...sem notað er til að koma
þekkingu áleiðis í þjóðfélaginu.
Við fáum ekki lengur
þekkingu beint úr jörðinni.
Við erum ekki lengur í snertingu
við uppsprettu lífsbjargar okkar.
Að mestu leyti má segja
að í vestrænum iðnþjóðfélögum
ræktum við ekki lengur eigin mat
eða viðhöldum okkur
eða lærum beint af eigin reynslu
eða látum fjölskylduna
ráða ákvörðunum okkar.
Í stórum dráttum erum
við eins og geimfarar.
Við svífum um í málmheimi,
úr tengslum
við auðlindir jarðarinnar.
Og við erum algjörlega háð
upplýsingum
sem eru send okkur um óravegu.
Við erum líkamlega deyfð.
James Hillman
Sálfræðingur
Við deyfum skilningarvit
okkar frá morgni til kvölds,
hvort sem það er með hávaða,
háværri tónlist eða ljósi á nóttunni.
Enginn sér fegurðina.
Og ef við höfum glatað tilfinningunni
fyrir fegurð heimsins
þá leitum við
að einhverju í staðinn.
Eric Hoffer sagði að maður fengi aldrei
nóg af því sem maður vildi ekki.
Við þjótum áfram í stöðugri þörf
en við vitum ekki
af hverju við höfum misst.
Við höfum glatað fegurð heimsins
og bætum það upp með því
að reyna að sigra heiminn
eða eiga heiminn,
eignast hann.
Það sést utan úr geiminum hvernig
mannkynið hefur breytt jörðinni.
Skógum hefur verið eytt
á nær öllu tiltæku landi
og er núna nýtt til landbúnaðar
eða borgarbyggingar.
Heimskautaíshellurnar minnka
og eyðimerkunum fjölgar.
Á nóttunni er jörðin ekki lengur
dimm, heldur eru stór svæði upplýst.
Allt þetta eru sannanir fyrir því
að nýting mannsins á plánetunni
nálgast hættumörk.
En kröfur mannanna
og væntingar fara vaxandi.
STEPHEN HAWKING stærðfræði-
prófessor við Cambridge-háskóla
Við getum ekki haldið áfram
að menga andrúmsloftið,
menga höfin og þurrausa landið.
Það er ekki lengur fyrir hendi.
Við erum uppi
á gríðarlegum erfiðum tíma.
STUART PIMM prófessor
í vistfræði við Duke-háskólann
Ef við sjáum ekki að okkur,
stöndum við frammi
fyrir því að missa,
kannski þriðjung,
helming lífsins á jörðinni.
Við vitum ekki hvenær við
glötum fjölbreytni lífsins.
PAUL STAMETS sveppafræðingur
höfundur Mycelium Running
Að kerfið fer að bresta.
Ég hef trú á því
að náttúran sé þrautseig.
Ég tel að þegar
mannkynið deyr út
og margar tegundir
dóu út á undan okkur,
deyi margar tegundir
út á eftir okkur,
að þá geti jörðin vel snúist
um möndul sinn án mannanna
og örverurnar og pöddurnar
munu erfa heiminn.
Nema við stuðlum að svo
mikilli breytingu á loftslaginu
að plánetan verði skrælnuð
og líflaus eins og Mars.
Ég trúi því alls ekki
að lífið þurrkist út.
Jafnvel þótt við höfum gjörbreytt
loftinu, vatninu og jarðveginum
hefur lífið verið ótrúlega þrautseigt
og með góða aðlögunarhæfni.
En sem tegund sem er
efst í fæðukeðjunni,
veit ég að við
erum viðkvæmust.
Lífið hefur verið til á jörðinni
í 3,8 til 4 milljarða ára.
Margar tegundir hafa
verið til á þeim tíma.
En vitið þið hvað?
99,9999%,
fjögur tugabrot,
af öllum tegundum sem hafa
verið til eru útdauðar.
Útrýming er eðlilegur hluti lífsins.
Útrýming gerir lífinu kleift
að blómstra, þróast og breytast
með skilyrðum plánetunnar
sem tekur breytingum.
Plánetan hefur ekki verið föst
í einu ástandi í 4 milljörðum ára.
Það sorglega við tilvist okkar
er að við erum ung tegund.
Við flýtum ekki aðeins fyrir
skilyrðum fyrir endalokum okkar.
Samkvæmt skýrslu umhverfismála-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna
deyja á bilinu 50 til 55 þúsund tegundir
út á ári á undan okkur, út af okkur.
Harmleikurinn er ekki yfirvofandi
eða hugsanleg útrýming mannkynsins,
heldur sú gríðarlega útrýmingarhætta
sem við völdum núna.
Og ég held að myrkt
tímaskeið geti runnið upp.
Eitt vandamálanna sem ég sé...
JOSEPH TAINTER höfundur
The collapse of Complex Societies
...er að svo margir sem þurfa að
sætta sig við kostnað breytinganna,
vita ekki um það
sem er í vændum.
Flestir borgaranna hafa
áhyggjur af morgunumferðinni
og koma krökkunum í skólann
og greiða af veðláninu
og hugsa um nýjan bíl,
sumarleyfi eða hvaðeina.
Þetta er of þröngur mælikvarði
á að fást við vandamál okkar.
Fólk þarf að vita um þau
öfl sem hafa áhrif á líf þess
og sem munu hafa sívaxandi
áhrif á líf þeirra í framtíðinni.
Ef þessi vitund þróast ekki,
verður breytingin sennilega sár.
Við eigum það á hættu...
DAVID ORR fundarstjóri
Framkvæmdaáætlun umhverfisrannsókna
...að siðmenningin tortímist.
Allt sem við börðumst fyrir.
Þetta litla far sem sigldi
um aldirnar og árþúsundið,
er svona ástatt fyrir.
Hún verður eyðilögð vegna neyslu
og lélegrar dómgreindar,
með ofbeldi, ranglæti.
Er umhyggjan fyrir þörfum íbúum
heimsins sem eru ánægðir og auðugir...
BROCK DOLMAN - Vatnsveitan,
Vestræn list og Vistfræði miðstöðin
...í framtíð sem er á undanhaldi?
Tvímælalaust.
Og það snýst ekki um
að bjarga plánetunni.
Það snýst um það
að bjarga umhyggjugetunni,
kerfi sem mennirnir geta byggt
og lifað í hamingjuleitinni.
Það er í húfi.
Ef maður lítur á málið
frá sjónarhóli jarðarinnar...
PETER WARSHALL vistfræðingur
Heil jörð skrásetning
...fremur en sjónarhóli mannanna,
getur ekki verið að ellefta stund
sé runnin upp á jörðinni.
Útrýmingarhætta gæti
blasað við á jörðinni.
Og það getur þurft að
finna jafnvægi á jörðinni.
Af því við sjáum núna
að ein tegund
sölsar undir svo margar
auðlindir jarðarinnar
að sáralítið verður eftir
fyrir aðrar lífverur.
MIKHAIL GORBACHEV stofnandi og
forstjóri Grænn Kross lnternational
Það sem hendir plánetu okkar er dálítið
sem breytir hugsunarhætti okkar.
Við hegðum okkur ekki öðruvísi
því við erum fórnarlamb deyfðar,
förum aftur til tíma
þegar einhver sagði,
og ég held að það hafi verið
mistök þegar það var sagt,
að maðurinn drottni
yfir náttúrunni.
Ég tel að öll lífkerfin
séu þanin til hins ýtrasta,
loftslag okkar, vatn, jarðvegur
og skógar eru í hræðilegu ástandi.
Ég held að þetta grafi
undan umhverfi okkar
og núlifandi kynslóðir
verða að taka lykilákvörðun
til að breyta hegðun okkar
af því vistfræðilegi vandinn
nær til allrar jarðarinnar.
Við erum komin á ystu nöf.
Ljóst er að mennirnir hafa
valdið mikilli eyðileggingu
á vistfræðilegum lífsvef
plánetunnar.
Af því við höfum beðið,
snúið baki við
viðvörunum náttúrunnar
og af því að leiðtogar
í pólitík og viðskiptalífi
hafa sífellt hunsað
yfirgnæfandi vísindaleg gögn,
stöndum við frammi fyrir
sífellt erfiðari vandamálum.
Við lifum á umhverfisverndartímum,
hvort sem okkur líkar betur eða verr.
Hvernig lítur framtíðin út?
Við vitum að Bandaríkin, mesti
neytandi og auðlindasóari heims,
þarf að taka breytingum
í átt að grænni framtíð.
En tekst kynslóð okkar að
skapa sjálfbæran heim í tæka tíð?
Hvað leiðbeinir
þessari miklu breytingu?
Og geymir náttúran svörin sem við þurfum
til að bjarga auðlindum jarðarinnar,
til að vernda andrúmsloftið
og því hjálpa lífinu að komast af?
Öll þessi öfl á plánetunni
eru öfl af mannavöldum.
Ef mennirnir eru orsök vandans,
getum við verið
grundvöllur lausnarinnar.
Sumir segja að sjálfbært
líf felist í því...
THOM HARTMANN höfunudur bókarinnar
The Last Hours of Ancient Sunlight
...að fara út í skóg
og klæðast dýraskinni
og lifa á rótum og berjum.
Og veruleikinn er sá
að við höfum tæknina.
Spurningin er:
Hvernig getum við notað skilning
okkar á vísindum og tækni
ásamt skilningi okkar á menningu
og menningarbreytingum
skapað menningu sem
kallast á við vísindin
og þar sem heimurinn
í kringum okkur er sjálfbær?
Það besta við klípuna
sem við erum í...
PAUL HAWKEN rithöfundur,
umhverfissinni, sjálfstæður atv. rekandi
...er að við fáum að gera okkur í
hugarlund á ný allt sem við gerum.
Með öðrum orðum er ekki einasti
hlutur sem við búum til
eða kerfi okkar, sem ekki þarf
að gera alveg upp á nýtt.
Og það má túlka það á tvo vegu.
Annars vegar "je minn.
Hvílík byrði."
Hins vegar má líta á það svona:
"Stórkostlegt að fæðast núna,
stórkostlegt að vera lifandi."
Af því þessi kynslóð
fær að breyta þessum heimi.
Núna erum við 6,4 milljarðar...
WILLIAM MCDONOUGH arkitekt hjá
William McDonough & Meðlimir
...og þurfum að hugsa um hvernig
það væri að endurhanna sig
og líta á hönnunina sem fyrsta
merkið um fyrirætlan mannanna
græn hönnun:
kolefnalaus borg
...og verða ljóst að við þurfum
ný framtíðaráform
þar sem efni verður talið verðmætt
og þarf að fara í endurvinnslu,
frá vöggu til vöggu
en ekki vöggu til grafar.
Orka þarf að koma úr endurnýjanlegum
auðlindum, aðallega sólinni,
vatn þarf að vera hreint og heilsu-
samlegt þegar það kemur í og úr kerfinu
og við verðum að koma fram hvert
við annað af réttlæti og sanngirni.
Sjálf hönnunin breytist
úr fjöldaframleiðslu á hlutum
sem valda eyðileggingu
í fjöldanýtingu á hlutum
sem eru kostir en ekki dragbítur.
Fataefni endurholdgað
Verkefni nýrrar
kynslóðar hönnuða í dag...
BRUCE MAU yfir-hönnuður
Bruce Mau hönnun
...er velferð alls lífs
sem hagnýtt markmið.
Við þurfum að ná til
alls vistfræðisviðsins.
Vatnsvél - Adam J. Lewis
byggingin við Oberlin-háskólann
Að allt lífið sé í raun
hönnunarverkefni dagsins,
að við þurfum að búa til getuna
til að viðhalda því til lengri tíma.
Hvort sem við tölum um
hönnun verksmiðju...
JOHN TODD
vistfræðilegur hönnuður
...eða byggingar eða vegar
eða jafnvel bæjar,
er mun auðveldara
að hanna eitt og sér
og leggja ofan á
hönnun sem er til.
En ef við ætluðum
að fara að dæmi náttúrunnar,
hannar hún á nákvæmlega
andstæðan máta.
Það kallar fram
öll frumefni lífsins
og myndar svo fullkomið
samræmi að endingu,
en það gæti verið
kóralrif eða skógur.
Það athyglisverða
við sjálfbæra hönnun
er það að ég held að hún þurfi
ekki að hafa sérstakt útlit.
Eitt af því sem við höfum
orðið vísari undanfarin ár...
Ofur hrein samsett lest
...er að þessi nýja hönnun
er í raun ósýnileg.
Nýja hönnunin snýst
ekki um sýnileg mörk.
Formið gæti reyndar
verið hvað sem er.
Samsett vél dregur úr
koltvísýringsútblæstri um 85%
Það er bygggingin
og innri rök og greind
og frammistaðan
sem þarf að hanna.
Hvernig við búum til hluti...
JANINE BENYUS
höfundur bókarinnar Biomimicry
...í iðnaðarferlinu.
Þetta er gjörólíkt því
hvernig lífið býr til hluti.
Sjáið hvernig við
búum til Kevlar,
harðasta efnið.
Við hitum bensín
upp í 760 gráður
og sjóðum það
í brennisteinssýru
og tö*** það út
undir ógnarþrýstingi.
Sjáið fyrir ykkur lífveru,
búa til bein okkar eða tennur.
Sjáið fyrir ykkur sæsnigil
sem býr til skel.
Þau geta ekki hitað
hann nægilega mikið
eða beitt þrýstingi eða efnaböðum
og finna því aðra leið.
Lítum á kóngulóna.
Þessi fallega hjólkónguló tekur
flugur og krybbur í vef sinn
og breytir þeim
í vatninu í kviðnum
og þá myndast þetta efni
sem er fimmfalt
sterkara en stál.
Í hljóði, í vatninu,
við herbergishita.
Þetta er efnafræði
í sinni tærustu mynd.
Vonandi er þetta
það sem koma skal.
Og það er til fólk
sem reynir að apa eftir
uppskriftum þessara lífvera.
Sveppir eru aðalólíkindatólin
í náttúrunni,
lífverurnar milli lífs og dauða.
PAUL STAMETS sveppafræðingur
höfundur Mycelium Running
Þau búa til jarðveg.
Allur fæðuvefur náttúrunnar byggist
á þessum sveppafrjóþráðum.
Mýslisnetið sem myndar
allan landmassa í heiminum
er stoðhimna sem lífið
byggir fjölgun sína á
og gerir það margbreytilegt.
Sveppir hafa líka þann skrítna
eiginleika að safna í sig þungmálmum.
Skógar eru þúsundir ekra
og því verða sveppir til
á mörg þúsundum ekrum.
Þá getum við nýtt
þessa miklu auðlind
sem sveppamyglan er til að bæta
umhverfið, afstýra mengun...
sveppamygla
...frá örverum og veirum,
þar á meðal bakteríum
og frumdýrum,
og einnig vegna niðurbrots
og alls kyns mengunarefna.
Og þetta er eitt hornsteinna
uppbyggingar með sveppum.
Nota sveppamyglu
til að lækna umhverfið
af því að þetta eru
sannarlega læknandi himnur.
Þetta er fyrirmyndin.
Í náttúrunni er enginn úrgangur.
Úrgangur einnar lífveru
er fæða annarrar.
RAY ANDERSON
stofnandi lnterface lnc.
Það er fyrirmynd iðnaðarkerfis
sem verður að þróast á endanum.
Úrgangslaust iðnaðarkerfi.
Ef við lítum á tré sem hönnun,
er það svolítið sem gerir súrefni,
aðskilur kolefni,
útbýr nitur, eimar vatn...
WILLIAM MCDONOUGH arkitekt hjá
William McDonough & Meðlimir
...veitir hundruð tegundum skjól,
safnar í sig sólarorku,
býr til flókna sykra og fæðu,
örloftlslag og líkir eftir sjálfu sér.
Hvernig væri það að hanna
byggingu sem liti út eins og tré?
Hvernig væri það
að hanna borg eins og skóg?
Hvernig yrði bygging
ef hún væri fær um ljóstillífun?
Hvað ef hún breytti sólarorku...
Samsett ljós gætu komið í stað
gerfi ljósa sem notuð eru á daginn
... þannig að nýtingin
yrði mikil og dásamleg?
Ef við sameinum til dæmis húsnæði
okkar og meðferð úrgangs...
Orkusparnaður byggingar
með tvöföldu lituðu gleri
...og matarframleiðslu
og orkuendurnýjun...
Mengað vatn hreinsað
af plöntum og örverum
...allt sameinað, heil kerfi...
Vatn endurnýtt í vökvun
á lífrænum matvæla-garði
...getum við lifað
fallegu lífi á plánetunni...
Orka fyrir húsnæði
framleidd með sólarorku
... með 1/10 eða færri auðlindum...
JOHN TODD
vistfræðilegur hönnuður
...sem núverandi
siðmenning okkar notar.
Í stórum dráttum er græn bygging...
RICK FEDRIZZI forstjóri og stjórnandi
US Græn bygging nefndar
...hönnun og bygging húsa
sem nýta vel orku og auðlindir.
Þar verður til heilsusamlegur
bústaður og vinnustaður.
Ef mið er tekið af því að þriðjungur
allrar orkunotkunar fer í byggingar...
Ósjálfbært heimili
...er þetta í raun stærsti hlutinn,
ekki aðeins af orkunotkun heldur
framleiðslu gróðurhúsalofttegunda.
Það sem við getum
gert við byggingar...
Sjálfbært heimili
...með þeirri tækni sem þegar
er fyrir hendi, er undravert.
Með núverandi tækni
sem er fyrir hendi
eða því sem við vitum að við
getum þróað á örstuttum tíma...
KENNY AUSUBEL
stofnandi Bioneers
...gætum við dregið úr áhrifum
mannanna á jörðina um 90%
en það væri gríðarleg
breyting frá því sem nú er.
Tesla Motors
eldsneytisvænn rafmagnsbíll
Við yrðum ekki eins háð olíu
með skilvirkari samgöngum,
betur einangruðum húsum
og þróun endurnýtanlegra orkugjafa
eins og sól, vind og lífmassa
og láta það verða allsráðandi
á markaðanum
með skilvirkni að leiðarljósi.
Rafmagn framleitt með
hreyfingu fólks í næturklúbbi
Það gerist ekki í einu vetfangi
en það átti að byrja fyrir 30 árum.
Í Hvíta húsinu og á þinginu...
STEPHEN SCHNEIDER meðstjórnandi
Samtök umhverfisvísinda og stefnumála
...eru menn sem reyna að tefja
þetta frekar, sem er óskynsamlegt
bæði vegna þjóðaröryggis
og umhverfisverndar.
Þetta land...
JAMES WOOLSEY varaformaður
B. A. Hamilton, yfirmaður ClA ' 93-' 95
...getur brugðist afar
hratt við ef svo ber undir.
Hafið hugfast að
eftir 7. desember 1941
fór Roosevelt til
Jimmys Byrnes og sagði:
" Þú ert varaforseti minn fyrir
að glæða efnahagslífið krafti.
Ef einhver stendur í vegi fyrir þér
er mér að mæta. Drífðu í því."
Innan hálfs árs voru ekki lengur
framleiddir lengur bílar í Detroit
heldur hertrukkar, skriðdrekar
og orrustuþotur.
Og á þremur árum
og átta mánuðum,
frá upphafi þessa stríðs
vorum við farnir að vígbúast,
við unnum sigur á ***önum,
fasistaríki Ítala og nasistum Þjóðverja,
ásamt Bretum og öðrum bandamönnum
og drógum úr vígvæðingunni.
-Á þremur árum og átta mánuðum.
-Þetta eru ekki tæknileg mál,
ekki nærri því eins mikið
og þau snerta forystu leiðtoga.
Hvað höfum við mikinn tíma?
Ekki mikinn.
Mér reiknast til að við ættum
að hefjast handa hið fyrsta.
Þetta þýðir allir:
Sérhver borgari, ríkisstjórn,
samtök, sérhvert fyrirtæki.
Allir sem vettlingi geta valdið.
Að 500 árum liðnum...
DAVID ORR fundarstjóri
Framkvæmdaáætlun umhverfisrannsókna
... horfir fólk til baka á þennan tíma og
segir að þetta hafi verið besti tími okkar.
Að mennirnir á þeim tíma
af þeirri kynslóð á allri jörðinni
sameinast í gerólíkri sýn.
Núna eru til...
PAUL HAWKEN rithöfundur,
umhverfissinni, sjálfstæður atv. rekandi
meira en milljón samtök á sviði
umhverfismála og félagslegs ranglætis,
og samtök í þessu landi.
Þetta er mest vaxandi
hreyfing á jörðinni.
Og maður er farinn að sjá þær
sameina krafta sína,
loka glufunum og stöðva sóun
á orku, vatni, fæðu,
fjármagni og þess háttar.
Að geta ímyndað sér
hvað það þýðir að vera
manneskja á 21. öldinni
þegar sérhvert lifandi kerfi hnignar
og læra að snúa því við.
Það er næstum eins og við
hefðum látið metnað berast út
án þess að hafa nokkurn
tíma skrifað það niður.
Svo að fólk um heim allan vissi
að hverju það ætti að vinna
og við unnum að því
eftir okkar höfði.
Vitandi vits að þeir hefðu
bara eitt brot
í þessari ótrúlegu framtíðarmynd.
Og að þeir gætu lagt
fram þetta brot í myndina
og vitað að á endanum
væri þessi ótrúlega
fallega mynd sjálfbær framtíð.
Núna getum við séð hvernig
nýja efnahagslífið liti út.
Trident orka
Vélar yrðu ekki knúðar með jarðefna-
eldsneyti heldur endurnýjanlegri orku.
Í stað samgöngukerfis
sem byggist á bifreiðum,
yrði samgöngukerfið
mun fjölbreyttara.
Í stað efnahagslífs þar
sem vörum er hent
verður alltaf endurunnið
í efnahagslífinu.
Náttúrlulegt vatnshreinsunarkerfi plöntur,
fiskar og þörungar nýtt til hreinsunar
Við sjáum brot af því birtast
hér og þar í heiminum.
Við höfum tækni til að byggja
nýtt efnahagslíf
sem viðheldur
efnahagsframförum.
JR lestarbrautir - Japan -
bremsukerfi sendir rafmagn í brautirnar
Við getum séð þetta nýja
efnahagslíf myndast.
LESTER BROWN forstjóri
Jarðarstefnumála stofnunar
Verkefni kynslóðar okkar
er að byggja þetta efnahagslíf
á þeim tíma sem er fyrir hendi.
Og ég held að við höfum
lítinn tíma til stefnu.
Nær allar helstu breytingar
á innviðum þessa lands...
JAMES WOOLSEY varaformaður
B. A. Hamilton, yfirmaður ClA '93-'95
...hafa yfirvöld hvatt til
á einn eða annan hátt.
Leiðin til að fást við
þessa breytingu úr olíu
er að láta ekki sem þessi orka
starfi á óheftum, frjálsum markaði.
En það að halda áfram
á eins ódýran hátt og unnt er
hvetur menn til að færa sig
í átt að þessu eldsneyti
og þessum litlu breytingum
á innviðunum sem gera það mögulegt.
Orkan er lykillinn
að öllu öðru sem við gerum.
JOSEPH TAINTER höfundur
The collapse of Complex Societies
Með nægilegri, ódýrri og hreinni orku
getum við leyst mörg önnur vandamál.
Án hennar getum við
ekki leyst mörg vandamál.
Og sólin er besta auðlindin
sem getur komið í staðinn.
RAY ANDERSON
stofnandi lnterface lnc.
Næg orka kemur
frá sólinni daglega...
Sólarorka í Ástralíu framleiðir
rafmagn fyrir 200.000 heimili
...til að reka allar verksmiðjur, heimili
og bíla á jörðinni 13 þúsund sinnum.
Við sjáum líka
að á stærri mælikvarða...
GREG WATSON varaforstjóri
Massachusetts Technology Collaborative
... það sem við nefnum
nytjamælikvarða.
Vindorka hefur sérstaklega
þróast þannig
að hún er samkeppnisfær
við hefðbundið jarðefnaeldsneyti,
kol, olíu og náttúrulegt gas
og framleiðir ógurlegt magn af orku
sem má dreifa gegnum orkunetið
sem er hefðbundin leið
til að taka á móti orku.
Miklu skiptir að skilja
meðan okkur miðar áfram...
MICHEL GELOBTER forstjóri
hjá Endurskilgreining framfara
...að eiga efnahagslíf sem er sveigjanlegt
og tilbúið fyrir breytingar.
Hvernig verndum við andrúmsloftið
sem við eigum öll?
Ein leiðin er sú að láta
mengunarvalda borga brúsann
gegnum mengunarsektarkerfi
vegna loftslagsbreytinga.
Við lækkum tekjuskatta...
LESTER BROWN forstjóri
Jarðarstefnumála stofnunar
...og hækkum skatta á bensín,
til dæmis skatta á kolabrennslu.
Við gætum trúlega gert þetta
allt með koltvísýringsskatti.
Við breytum ekki
skatthlutföllunum.
Við lækkum tekjuskatta og vegum
á móti því með hækkun á orkusköttum.
Skatti á jarðefnaeldsneyti.
Þegar við hættum að vera
háð jarðefnaeldsneyti,
streymir fé til iðnaðar
sem er lífæð efnahagslífsins.
Fjölmiðla, hátæknifyrirtækja,
þjónustuiðnaðarins.
Aðgerðir vegna loftslagsbreytinga
hafa góð áhrif á störf og efnahagslífið.
Verdant orka - Framleiðir
rafmagn úr straumum Hudson ár í NY
Ef við endurbættum...
LEO GERARD forstjóri Alþjóðlegu-
sameinuðu álverksmannasamtökin
...allar opinberar byggingar
sem voru reistar fyrir 1950
og legðum á umhverfisskatt til
að hjálpa borgum og bæjarfélögum
og ríkjum og alríkisyfirvöldum
að endurnýja þessar byggingar
getum við búið til
3 milljónir starfa.
Þá flyttum við mun minni olíu
inn frá Austurlöndum nær.
En umhverfið yrði mun hreinna.
Ef við hverfum frá þessari
fyrirfram ákveðnu fyrirkomulagi...
VIJAY VAITHEESWARAN
umhverfis talsmaður The Economist
...í raunverulega samkeppni,
opna samkeppni óendurnýjanlegs
eldsneytis og hreins eldsneytis
efast ég ekki um
að hreina eldsneytið hefði betur.
Sólar og vetnisjón vædd vél
Þegar við sendum réttu
boðin á markaðinn,
þessir tveir menn í bílskúrnum
sem bjuggu til Hewlet-Packard...
Samnýttir rafmagnsbílar
Ég vil að þessir tveir menn
vinni að hreinni orku.
Ég vil að þeir viti hvernig
við ákváðum almannastefnu
svo þeim verði umbunað þegar þeir
finna upp tæki til að vinna olíufyrirtækin.
Þetta þurfum við að gera.
Þegar við gerum það, sjáum við
tiltölulega skjóta breytingu á hreinni orku.
Von
Norðurpólsviðvörun
Fólk þarf að skilja að það getur
gert ýmislegt í daglegu lífi.
MATHEW PETERSEN
forstjóri og stjórnandi Global Green USA
Hvort sem það er halda réttum þrýst-
ingi í dekkjum, nota réttar ljósaperur,
aðgerðir hvers og eins
eru þungar á metunum.
Vandamálið vegna
hnatthlýnunar er gríðarlegt
og það kann að virðast léttvægt
þegar maður grípur sjálfur til aðgerða
en það er þungt á metunum
af alls kyns ástæðum.
Af því þegar allir breyta einhverju
hefur það ákveðna þýðingu.
Breyting á lífsháttum okkar
er hluti af lausn til lengri tíma.
Ef við gerum það, sýnum við leiðtogum
okkar að okkur er ekki sama.
Einstaklingar þurfa að gera það
og næsta skref er að móta
pólitískan vilja til verka.
Það er líka hægt að kjósa.
GLORlA FLORA yfirmaður
Áframhaldandi sjálfbær lausn
Og ég á ekki við í kjörklefa.
Allir geta kosið.
Maður kýs daglega þegar
maður borgar fyrir eitthvað.
Alltaf þegar maður
kaupir eitthvað,
lýsir maður velþóknun
sinni á þessum hlut.
Ég samþykki framleiðsluaðferðina,
efnin sem eru í honum
og það sem verður um hann
þegar ég losa mig við hann.
Lífið býr til skilyrði
sem leiða til lífs.
Tækni okkar, borgir okkar,
skólar okkar,
það sem við búum til, hverju
við klæðumst, borðum, allt þetta
ef það stjórnast af þessari
einu grundvallarreglu,
þessar einu lífsgrundvallarreglu,
þá verðum við lengi hérna,
óralengi í einstö*** heimi.
Spurningin er, hvað þarf
til að mannkynið sjái að sér.
Og yfirlýsing Deepak Chopra
er mér hvatning,
að fólk gerir sitt besta
með hliðsjón af vitund þess.
Í huga mér, það að vinna
þessa orrustu sem við stöndum í,
að breyta skoðunum fólks,
snýst um það að auka alltaf
vitund þess. Alltaf.
Og það er alltaf meiri
vitund hjá okkur öllum.
Við þurfum að fara hægar
og vera greindari.
Róleg hreyfing úr því
að láta af neysluhyggju
sem aðalleiðinni.
Það hafnar ekki neinni neyslu
en það segir:
"Við látum ekki markaðinn
stjórna lífi okkar.
Það sem við erum
byggist ekki á þessu.
Í stað langra ferða í vinnu,
stærri bíls, stærra húss,
skulum við njóta þess sem
er á boðstólum, eiga frítíma,
skilja að hlutir eru tímaþjófur."
Því meira sem við eigum, því
lengur þarf maður að vinna.
Því meira er líf manns
bundið við þann takt.
Hitt aflið er það greinda.
NATHAN GARDELS ritstjóri
New Perspectives Quarterly
Og ég held að við verðum
að koma með nýtt hugtak,
gamalt hugtak sem var viðmið
fyrir iðnbyltinguna: Hófsemi.
Hófsemi þýðir ekki fátækt.
Hófsemi þýðir viturleg
notkun á auðlindum.
Eins og ég sagði,
þá fólst iðnbyltingin í því
að náttúrunni var breytt
í auðlind sem var talin ótæmandi.
Það er rangt.
Það er ekki aðeins ellefta stund,
heldur 11.59 og 59 sekúndur.
Og jafnvel þótt fyrri
hreyfingar fólks...
TOM LINZEY stjórnandi
Umhverfisvarnarlagasjóðs
...hafi tekið 30-40 ár
til að öðlast áhrif
og knýja fram
breytingar á stjórnun.
Við höfum ekki 30-40 ár.
Og það snýst ekki um
örlitlar breytingar hér og þar.
SANDRA POSTEL yfirmaður
Alþjóða vatns-stefnumála verkefnis
Það þarf afar víðtækt,
samfélagslegt átak.
Það þarf þátttöku
margra aðila á öllum stigum,
frá ríkisstjórnum, gegnum iðnaðinn
og áfram inn í samfélög okkar
og allsherjarátak borgaranna.
Winston Churchill átti
kollgátuna með okkur.
JAMES WOOLSEY varaformaður
B. A. Hamilton, yfirmaður ClA '93-'95
Hann sagði að Bandaríkjamenn
breyttu alltaf rétt,
en því miður aðeins eftir að hafa
reynt alla möguleika til þrautar.
Og við höfum reynt alla slæma
möguleika til þrautar lengi.
Við erum loks tilbúin
að standa rétt að málum.
Fólk spyr oft hvað það geti gert,
það vilji leggja sitt af mörkum.
KENNY AUSUBEL
stofnandi Bioneers
Maður hefur þegar tekið fyrstu
ákvörðunina ef maður segir það
af því maður veit þá að
maður þarf að gera eitthvað.
Annars þarf maður að skyggnast
inn í hjarta sitt og sál
til að glöggva sig á því hverjar gáfur
manns eru, hvar ástríðurnar liggja,
til að rannsaka, uppfræða sig,
finna þá sem maður
er sáttur við og virkja þá.
Það er tvennt sem getur
kannski bjargað heiminum.
PETER WARSHALL vistfræðingur
Heil jörð skrásetning
Annars vegar að vera góður
við sjálfan sig og aðra.
Og hins vegar skilningur
á ástríðu manns vegna staðarins
sem maður býr á
og að þykja vænt um hann.
Umhverfisverndarstefna var eitt
sinn verkefni fáeinna hugsjónamanna.
Núna hafa milljónir manna brugðist
við vistfræðilegri eyðileggingu
og hafa búið til grunn fyrir
sjálfbærum og réttlátum heimi.
Vegna hnatthlýnunar
og annarra náttúruhamfara,
er umhverfisverndarstefna orðin
víðtækara mál sem sameinar menn.
Við sem borgarar, leiðtogar,
neytendur og kjósendur
höfum tækifæri til að hjálpa
til við að fella vistfræðina
inn í stefnu stjórnvalda
og lífsmælikvarða daglegs lífs.
Meðan á þessu örlagaskeiði
í mannkynssögunni hefur staðið,
er það verkefni kynslóðar okkar
að bæta tjón iðnmenningarinnar.
Viðbrögð okkar ráðast af
meðvitaðri þróun tegundar okkar
og þessi viðbrögð gætu bjargað
þessari einstöku, bláu plánetu
fyrir komandi kynslóðir.
Ég sé heim í framtíðinni
þar sem við skiljum
að allt líf tengist okkur
og að við komum fram við lífið
af mikilli auðmýkt og virðingu.
Ég lít einnig á okkur
sem félagsverur.
Og þegar ég fór að horfa
um öxl og segja:
"Hvert er aðalmálið fyrir okkur
sem félagsverur?"
Ég trúði því ekki því það virtist
hippalegt, en það var ástin.
Ástin er aflið sem gerir
okkur mennsk til fulls.
Í huga mér felst gildið
í lækningamættinum
sem myndast við að skilja
að þetta er ekki
bara hnatthlýnun.
Það er ekki bara það að
vera háður jarðefnaeldsneyti.
Það er ekki bara
jarðvegseyðing.
Það er ekki bara efnamengun
á landi og í vatni.
Það er ekki bara offjölgunin.
Og það er ekki bara allt þetta.
Hnignun umhverfisins
á plánetunni okkar
er ytri spegill innri ástands.
Eins að innan sem hið ytra.
Og það er hluti
af heildarmyndinni.
Hvað ef við kjósum að þurrka okkur
út af jörðinni með öllum ráðum?
Jörðin fer hvergi.
Og með tímanum
endurnýjar hún sig
og öll vötnin verða ósnortin.
Árnar, vötnin, fjöllin,
allt verður grænt á ný.
Það verður friðsælt.
Það verður kannski ekki fólk,
en jörðin endurnýjar sig.
Og vitið þið af hverju?
Af því jörðin hefur nægan tíma
og við ekki.
Ég held að við séum
stödd þar núna.
Sameinist hreyfingunni
Umsamið hjá:
SDI Media Group
[ICELANDIC]